مبانی و پیشینه پیشرفت تحصیلی و انگیزش پیشرفت

فهرست مطالب

پیشرفت تحصیلی

عوامل موثر در پیشرفت

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی

اندازه گیری پیشرفت تحصیلی

انگیزش پیشرفت

مفهوم انگیزش

دیدگاه های مطرح شده در مورد انگیزش

دیدگاه رفتاری

دیدگاه انسان گرایی

دیدگاه شناختی

مفهوم انگیزش پیشرفت

گرایش های انگیزش دیسی

انگیزش تسلط

رابطه میان نیاز به پیشرفت و عملکرد آن

پایداری در انجام تکالیف

خطرجویی

تکمیل تکالیف ناتمام

تفاوت های جنسیتی در انگیزش پیشرفت

انگیزش پیشرفت خود مختار در مقابل اجتماعی

انگیزش پیشرفت و سازندگی اجتماعی

خود اثر بخشیو انگیزش پیشرفت

نطریه ی اسنادو انگیزش پیشرفت

مروری بر تحقیقات انجام شده

تحقیقات داخلی

تحقیقات خارجی

نقد و ارزیابی

منابع

*********************

پیشرفت تحصیلی

اگر موفقیت تحصیلی را معادل با پیشرفت تحصیلی مد نظر باشد به معنی موفقیت دانش آموزان در گذراندن دروس یک پایه تحصیلی مشخص و یا موفقیت در امر یادگیری مطالب درسی می باشد و مخالف آن افت تحصیلی است که از معضلات و مشکلات نظام می باشد. اتیکسون و همکاران، پیشرفت تحصیلی را توانایی آموخته شده یا اکتسابی فرد در موضوعات آموزشگاهی می دانند که به وسیله آزمون های استاندارد شده اندازه گیری می شود.

عوامل موثر در پیشرفت

به طور کلی مهمترین عوامل موثر بر پیشرفت به شرح ذیل است:

الف) هوش :

یکی از مهمترین و اساسی ترین عوامل موفقیت، مخصوصاً در فراگیری دانشها و فنون مختلف است، چنانکه اگر فرد از نظر هوش عقب مانده باشد تحصیل وی در روند عادی وجاری نظام آموزشی میسر نخواهد بود و باید به روش دیگری مثلاً آموزش استثنایی، ازتحصیل بهره مند گردد.

ب) علایق و عوامل مربوط به دانش آموز:

علاقه یا رغبت از لحاظ تربیتی نقطه شروع فعالیتها را تشکیل می دهد. برای اینکه تحصیلی چشمگیرتر نسبت به سایر افراد دارند. انگیزش و پیشرفت تحصیلی، علاقه به مطالعه و پیشرفت، ابتدا در آزمایشگاه های روانشناسی آغاز گردید و سپس به سازمان ها و موقعیت های دیگر گسترش یافت. بهتریت انگیزه های اجتماعی توسط هنری موری ارائه شده است. وی اولین کسی بود که مفهوم نیاز به پیشرفت را از طریق کار بر روی گروه کوچکی از افراد بهنجار و با استفاده از روش های مصاحبه، پرسش نامه، تحلیل رویا و خاطرات، بررسی زندگی نامه فردی، مشاهده رفتار در جلسات گروهی، تجربه های آزمایشگاهی گوناگون، بررسی واکنش افراد به ناکامی، موزیک و شوخی را به دست آورد. وی نیاز را به عنوان فشار درونی جهت داری می دانست که تعیین می نماید افراد چگونه به دنبال پدیده ها و اشیاء یا موقعیت های مختلف در محیط هستند و چگونه به آنها پاسخ می دهند تا با ارضاء شدن نیازهایشان فشار درونی شان را کاهش می دهند. موری و همکارانش به تدوین فهرستی از نیازهای انسان پرداختند و آنها را به دو دسته تقسیم کردند:

الف- نیازهای اولیه (فیزیولوژیک) از قبیل نیاز به غذا،آب، هوا، امور جنسی، عمل دفع، اجتناب از درد، حرارت و ...

ب- نیازهای ثانویه روان شناختی یا اجتماعی: وی فهرستی از نیازهای روان شناختی یا اجتماعی از قبیل نیاز به پیشرفت به نظم و ترتیب، درک و فهم، پیوند جویی، سلطه گری، دنباله روی، استقلال، خود نمایی، آسیب گریزی، اجتناب از سرزنش و .. را شناسایی نمود و اظهار داشت که بسیاری از رفتارها (نه لزوما همه آنها) توسط مجموعه ای از نیازهای فوق کنترل و هدایت می شوند و هر فرد را می توان صاحب مجموعه ای مشخص از نیازهای فوق دانست که رفتارش را در جهت ارضای آن نیازها که برای شخصیت اش حیاتی هستند، نیروبخشنده و هدایت می نماید.

...

اندازه گیری پیشرفت تحصیلی

مهمترین وسیله اندازه گیری پیشرفت تحصیلی آزمون است (آزمونهای پیشرفت تحصیلی کتبی یا مداد و کاغذی)

آزمونهای پیشرفت تحصیلی کتبی را می توان ابتدا به دو دسته عینی و غیرعینی (ذهنی) تقسیم کرد. آزمونهای عینی آزمونهایی هستند که هم سوالها و هم جواب سوالها رادر اختیار آزمون شوندگان قرار می دهند و آزمون شوندگان درباره جوابهای داده شده اعمالی انجام می دهد یا تصمیماتی اتخاذ می کنند. به همین سبب این آزمونها را آزمونهای بسته پاسخ نیز می نامند. آزمونهای عینی یا بسته پاسخ به طور عمده ازسه نوع اصلی چندگزینه ای، صحیح- غلط و جور کردنی تشکیل می یابند. آزمون شونده در جواب دادن به سوالهای چند گزینه ای،جواب صحیح را از میان تعدادی جواب پیشنهادی بر می گزیند، در سوالهای صحیح- غلط، درست یا غلط بودن سوالها را تعیین می کند، و در سوالهای جور کردنی، تعدادی سوال را با تعدادی جواب جور می کند. در تصحیح برگه های آزمونهای عینی نظر شخصی مصحح هیچ گونه دخالتی ندارد، و از این رو به این آزمونها، آزمونهای عینی می گویند.

آزمونهای ذهنی که به آزمونهای تشریحی یا انشایی معروف اند آزمونهایی هستند که در آنها سوالها در اختیار آزمون شونده گذاشته می شوند و او جواب سوالها را خود آماده می کند و در برگه امتحانی می نویسد. به همین سبب به آنها آزمونهای باز پاسخ نیز گفته می شود. علت نام گذاری این نوع آزمونها را نیز به دو دسته آزمونهای گسترده پاسخ و آزمونهای محدودپاسخ تقسیم کرد. در آزمونهای گسترده پاسخ، برای پاسخ آزمون شونده هیچ محدودیتی وجود ندارد و او آزاد است تا هرگونه که مایل باشد پاسخ خود را بپروراند و سازمان دهد. اما در آزمونهای محدود پاسخ آزمون شونده در دادن پاسخ به سوالها آزادی کامل ندارد و سازنده ی آزمون پاسخ دهنده را ملزم می کند تا پاسخ های خود را درچارچوب شرایطی محدود سازد.

...

پیشینه پژوهشی پیشرفت تحصیلی و انگیزش پیشرفت

در این پژوهش تلاش بر آن است که روابط اضطراب رایانه با پیشرفت تحصیلی و انگیزش پیشرفت بررسی شود. هر چند که درباره ی این روابط خاص کمتر پژوهشی صورت پذیرفته است اما در زمینه روابط انگیزه پیشرفتو همینطور انگیزه و اضطراب نیز پژوهش هایی انجام شده است که به شرح آن پرداخته می شود.

تحقیقات داخلی:

در این پژوهش تلاش بر آن است که روابط اضطراب رایانه با پیشرفت تحصیلی و انگیزش پیشرفت بررسی شود. هر چند که درباره ی این روابط خاص کمتر پژوهشی صورت پذیرفته است اما در زمینه روابط انگیزه پیشرفتو همینطور انگیزه و اضطراب نیز پژوهش هایی انجام شده است که به شرح آن پرداخته می شود.آبنیکی فرد در تحقیق خود پیرامون رابطه بین عزت نفس، انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان سال سوم دبیرستان شاهد تهران و مقایسه اثر بخشی دو روش حل مسأله و مهارت ارتباطی در افزایش عزت نفس آنها، 214 نمونه را مورد بررسی قرار داد وی نتیجه گرفت که بین عزت نفس، انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد.

غلامعلی لواسانی در پژوهشی که به منظور بررسی روابط اضطراب رایانه با خود کارآمدی رایانه، تجربه رایانه، انگیزه پیشرفت، اضطراب خصیصه و جنسیت و رشته تحصیلی دانشجویان انجام داد، به این نتیجه رسید که انگیزه پیشرفت بیشترین روابط منفی و معنادار را با اضطراب رایانه دارد.

سر آبادانی تفرشی پژوهشی تحت عنوان " بررسی رابطه انگیزه پیشرفت تحصیلی، عزت نفس، و جنسیت با اضطراب رایانه دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم " انجام داد. نتایج پژوهش نشان داد که بین عزت نفس و اضطراب رایانه دانشجویان همبستگی منفی و معناداری وجود دارد. بین انگیزه پیشرفت تحصیلی با اضطراب رایانه دانشجویان همبستگی منفی و معنادری وجود دارد. همچنین بین اضطراب رایانه دختران و پسران و انگیزه پیشرفت تحصیلی دختران و پسران نیز تفاوت معناداری وجود ندارد.

...